De Koperspiraal
HORMOONVRIJE ANTICONCEPTIE
De Koperspiraal
HORMOONVRIJE ANTICONCEPTIE
Wat is een koperspiraaltje?
Een koperspiraal is gemaakt van kunststof en koper. Het frame van de koperspiraal heeft een T-vorm of hoefijzervorm met koperdraadjes eromheen gewikkeld. Er zitten nylon draadjes aan het spiraaltje, die nodig zijn om het spiraaltje later te kunnen verwijderen. Het koperspiraaltje wordt via de vagina in de baarmoeder geplaatst. Daardoor kan je deze vorm van anticonceptie niet vergeten. Een koperspiraal biedt 5 of soms tot wel 10 jaar bescherming tegen zwangerschap.
Hoe werkt een koperspiraaltje?
Het spiraaltje geeft geleidelijk een beetje koper af. Het koper maakt de zaadcellen van de man inactief, zodat er geen bevruchting plaatsvindt. Na het plaatsen van een koperspiraaltje ben je direct beschermd tegen een ongewenste zwangerschap.
Het koperspiraaltje werkt ook als ‘morning-after spiraal’ wanneer het geplaatst wordt binnen 5 dagen na onveilig vrijen. Zo kan een eventueel bevruchte eicel zich niet innestelen in de baarmoederwand. Een koperspiraaltje is de meest effectieve vorm van noodanticonceptie. Meer weten over noodanticonceptie? Kijk dan eens op morning-after.nl.
Welke soorten koperspiralen zijn er?
Welke soortenkoperspiralen zijn er?
Er zijn verschillende soorten en maten koperspiralen verkrijgbaar in Nederland. Het T-vormig koperspiraaltje wordt het meest geplaatst. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) geeft de voorkeur aan de T-Safe (T-vormig) en Multi-Safe (hoefijzervormige) koperspiralen.
De T-Safe heeft een T-vorm, gemaakt van kunststof en koper. Volgens het NHG is de TCu380A (T-Safe) het meest betrouwbare koperspiraaltje. T-Safe is 10 jaar werkzaam, maar je kan het spiraaltje natuurlijk ook korter gebruiken, bijvoorbeeld tussen twee zwangerschappen in. T-Safe is het meest gebruikte koperspiraaltje in Nederland.
Het Multi-Safe spiraaltje heeft een hoefijzervorm, gemaakt van kunststof en koper. De Multi-Safe is geschikt voor vrouwen met een baarmoeder groter dan 6 cm, de Multi-Safe short voor vrouwen met een kleinere baarmoeder. Multi-Safe (short) is 5 jaar werkzaam.
De Flexi-T heeft een T-vorm met afgeronde hoeken, gemaakt van kunststof en koper. Er zijn drie keuzes: de Flexi-T 300 voor een kleine baarmoeder, de Flexi-T +380 en Flexi-T +300 voor een grotere baarmoeder. De Flexi-T +380 (meer koper) voor de meest vruchtbare leeftijd na de bevalling. De Flexi-T spiralen zijn 5 jaar werkzaam.
Er zijn ook alternatieven, bijvoorbeeld voor vrouwen die niet eerder bevallen zijn of die minder goed reageren op andere koperspiralen. De Gynefix koperspiraal bijvoorbeeld bestaat uit vier koperen hulsjes aan een chirurgisch draad en wordt toegepast bij vrouwen die eerder een spiraal hebben uitgestoten (expulsie). Het inbrengen van de Gynefix spiraal vergt een speciale inbrengtechniek, die slechts enkele zorgverleners in Nederland beheersen.
Frequently asked questions
Hoe lang werkt een koperspiraal?
De meeste koperspiralen zijn 5 jaar werkzaam. De T-Safe koperspiraal beschermt als een van de weinige spiraaltjes 10 jaar tegen zwangerschap. Een spiraaltje kun je op elk gewenst moment laten verwijderen.
Hoe betrouwbaar is een koperspiraal?
Een koperspiraaltje is heel betrouwbaar (99%). De kans op zwangerschap is klein.
Welke bijwerkingen heb je met een koperspiraaltje?
In de eerste drie maanden na plaatsing van een koperspiraal kan je menstruatie anders zijn dan normaal. De meeste vrouwen hebben weinig tot geen last van het spiraaltje. Anderen kunnen wel bijwerkingen hebben zoals heviger, langduriger of onregelmatig bloedverlies. Soms ervaren vrouwen ook (hevige) buikkrampen. Na ongeveer drie maanden is je lichaam gewend aan de koperspiraal en herstelt de natuurlijke cyclus zich. Een klein aantal vrouwen heeft blijvend iets meer bloedverlies tijdens de menstruatie.
Voor wie is een koperspiraaltje geschikt?
Een koperspiraal is geschikt voor alle vrouwen die kiezen voor betrouwbare anticonceptie zonder hormonen. Een koperspiraaltje is ook zeer geschikt voor vrouwen die borstvoeding geven.
Voor wie is een koperspiraal niet geschikt?
Een koperspiraal is minder geschikt voor vrouwen die van nature hevig menstrueren en hier last van hebben. Er mag geen koperspiraal geplaatst worden als er sprake is van onverklaard vaginaal bloedverlies, een actieve ontsteking of afwijking van de baarmoeder, de ziekte van Wilson (koperstapelingsziekte) of een koperallergie (zeer zeldzaam).
Mag je een menstruatiecup gebruiken als je een spiraaltje hebt?
Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen hun spiraaltje vaker verliezen bij gebruik van een menstruatiecup. Gebruik liever geen menstruatiecup in combinatie met een spiraaltje. Als je tóch een menstruatiecup wilt gebruiken, doe dit dan pas na drie maanden na plaatsing.
Verbreek het vacuüm voordat je de cup verwijdert zonder aan de draadjes van het spiraaltje te trekken en controleer altijd of het spiraaltje niet in de cup zit.
Hoe wordt het koperspiraaltje geplaatst?
Een spiraal wordt via de vagina in de baarmoeder geplaatst. Het inbrengen wordt door een getrainde huisarts, verloskundige of gynaecoloog gedaan. Voor het plaatsen wordt de grootte en ligging van de baarmoeder bepaald met een inwendig gynaecologisch onderzoek. Ook wordt zwangerschap uitgesloten. Het plaatsen van het spiraaltje duurt enkele minuten. Je kunt pijnstillers nemen voordat het spiraal wordt ingebracht. De baarmoeder wordt zoveel mogelijk gestrekt en het spiraaltje wordt ingebracht. Het inbrengen kan pijnlijk zijn. Na het plaatsen van een spiraaltje is het aan te raden om het de rest van de dag rustig aan te doen. Spreek 6 weken na plaatsing van het spiraaltje een nacontrole af. Er wordt dan gekeken of het spiraaltje goed op zijn plaats zit en eventuele klachten kunnen besproken worden.
Fabels over koperspiralen
Vroeger dacht men dat koperspiralen meer ontstekingen van de baarmoeder en meer buitenbaarmoederlijke zwangerschappen veroorzaakten. Ook dacht men dat een vrouw onvruchtbaar kon worden van een koperspiraal. De hardnekkige fabel, dat er maandelijks een bevruchting plaatsvindt welke door het spiraaltje wordt afgebroken bij vrouwen die een koperspiraaltje hebben, doet soms helaas nog steeds de ronde. Alle bovenstaande beweringen zijn achterhaald. Wetenschappelijk onderzoek heeft dit aangetoond.
Geschiedenis van de spiraal
Bij dieren was het al geruime tijd bekend dat een zwangerschap voorkomen kon worden door het plaatsen van een voorwerp in de baarmoeder. Ruim 100 jaar geleden begon men te experimenteren bij vrouwen met het plaatsen van een zijden ring in de baarmoeder ter voorkoming van zwangerschap. Dit mondde 40 jaar geleden uit in de ontwikkeling van een plastic spiraal, later gevolgd door het Dalkonschildje en uiteindelijk de koperspiraal.
Fabels over koperspiralen
Vroeger dacht men dat koperspiralen meer ontstekingen van de baarmoeder en meer buitenbaarmoederlijke zwangerschappen veroorzaakten. Ook dacht men dat een vrouw onvruchtbaar kon worden van een koperspiraal. De hardnekkige fabel dat er maandelijks een bevruchting plaatsvindt die door het koperspiraaltje wordt afgebroken, doet soms helaas nog steeds de ronde. Alle bovenstaande beweringen zijn achterhaald. Wetenschappelijk onderzoek heeft dit aangetoond.
Geschiedenis van de spiraal
Bij dieren was het al geruime tijd bekend dat een zwangerschap voorkomen kon worden door het plaatsen van een voorwerp in de baarmoeder. Ruim 100 jaar geleden begon men te experimenteren bij vrouwen met het plaatsen van een zijden ring in de baarmoeder ter voorkoming van zwangerschap. Dit leidde 40 jaar geleden tot de ontwikkeling van een plastic spiraal, later gevolgd door de koperspiraal.
Meer informatie:
Kijk voor meer informatie over de koperspiraal ook eens op spiraalplaatsen.nl of bij veelgestelde vragen.
Meer informatie:
Kijk voor meer informatie over de koperspiraal
ook eens op spiraalplaatsen.nl
of bij veel gestelde vragen.
Meer informatie:
Kijk voor meer informatie over de koperspiraal ook eens op spiraalplaatsen.nl of bij veel gestelde vragen.
